JAMITA MINGGU 6 AGUSTUS 2023
SILEHONLEHON NI DEBATA DO SIPANGANON DOHOT SIINUMON
Mateus 14:13-21
Minggu 9 Dung Trinitatis
TURPUK
Alai umbege i borhat ma Jesus sian i marparau tu luat na lungun, punjung sasadasa. Jadi umbege i natorop, mardalan tur ma nasida sian angka huta i mandapothon Ibana. Dung ro Jesus sian i, diida ma halak mansai torop, jadi asi ma rohaNa mida nasida, dipamalum ma angka na marsahit na di nasida. Alai mareak bot ari didapothon siseanNa ma Ibana, angka ninna ma: "Halongonan do dison jala na bot ne ma ari; pamuli ma natorop i, asa laho nasida tu angka huta manuhor sipanganon." Alai didok Jesus ma tu nasida: "Ndang pola laho nasida, lehon hamu ma nasida mangan!" Dung i ro ma hatanasida: "Holan lima roti dohot dua dengke sambing do hupeop hami dison." Alai ninna ma: "Boan hamu ma i tu Ahu!" Dung i didokhon ma natorop i hundul di duhutduhut, ditiop ma roti na lima dohot dengke na dua i, manaili ma Ibana tu ginjang laho mamasumasu, dibagi ma roti i, diparlehon ma tu angka siseanNa, asa nasida mangalehon tu natorop i. Jadi mangan ma saluhutna jadi bosur be ma; dung i dipapungu ma angka ebaeba na lobi i, gok sampulu dua ampang. Alai anggo torop ni baoa na mangan i arga limaribu do, so padohot angka parompuan dohot dakdanak.
PATUJOLO
Evangelium Mateus i ma buku na parjolo di Padan na Imbaru na marisihon Barita na Uli na sinurat ni si Mateus sahalak sijalo beo na gabe sisean ni Tuhan Jesus. Sian buku on boi do dapot hita taringot tu tarombo nang partuturon ni Tuhan Jesus (Mateus 1). Evangelium Mateus on disurathon laho patoguhon haporseaon ni halak na porsea jala paboa naung singkop do saluhut barita panurirangon ni angka panurirang di Padan na Robi songon dalan padengganhon parsaoran ni saluhut jolma tu Debata Ama. Buku Mateus on ndada holan naeng paboahon barita ulaon ni Jesus di portibi on, alai lobi sian i, asa saluhut na manjahasa mangihuthon jala pasauthon saluhut pangajarion na pinasahat ni Jesus tu angka sisean nang tu angka natorop.
Marragam do dalan na pinangke ni Jesus laho pararathon barita taringot tu Harajaon ni Debata. Adong do i marhite pangajarion na mura antusan marhite hata umpama, jala adong ma i songon di bagasan turpuk on, marhite na patupahon tanda halongangan. Nian barita taringot tu halongangan na pinatupa ni Jesus di na ditamue lima ribu halak marhite lima roti dohot dua dengke tarsurat do i di opat buku Evangelium (Mateus 14:13-21; Markus 6:31-44; Lukas 9:12-17 dohot Johannes 6:1-14). Sian na opat Evangelium i dipaboa do tu hita molo sipanganon dohot siinumon i ma songon kebutuhan primer (pokok) do i di hajolmaon na ingkon digohi. Alai ingkon ingot do hita, hinaringkot di sipanganon nang siinumon marharoroan sian Debata do i, nang pe dipangke jolma gogona laho mangula nasa ulaonna dalan mangalului ngolu na ringkot di sipanganon nang siinumon.
Molo taida sian situasi na masa hatiha i, godang do angka jolma na mangihuthon Jesus asa dapotan sipanganon dohot siinumon pardagingon, ndada asa dapotan sipanganon partondion marhite hasintongan ni Hata ni Debata. Molo holan si songon i do pangidoanta sian Tuhan i, olo do mandao Tuhan i sian hita ai ndada holan di pasupasu sipanganon dohot siinumon pardagingon Harajaon ni Debata. I do umbahen na didok Jesus di Mateus 6:33, "Sai jumolo ma lului hamu harajaon ni Debata dohot hatigoranNa, dung i tambahononNa do sude angka ondeng tu hamuna."
Alai jotjot do ro sungkunsungkun: "Molo di tingki so adong do sipanganon pardagingon asa taihuthon Tuhan Jesus? Manang molo di tingki adong sipanganon pardagingon tong do taihuthon Tuhan i? Alusna, tontu di dua situasi on ingkon tongtong do ihuthononta Tuhan i, aha pe na masa. Ai saluhut jolma do dipasupasu Debata. Boi do taida i di bagasan turpuk ni Jamita on. Dungkon diida Tuhan Jesus angka natorop na ro mandapothon Ibana, gabe asi ma rohaNa jala dipatupa do halongangan bolon, boi mangan sahat tu na lima ribu halak holan marhite lima roti dohot dua dengke.
HATORANGAN
Asa mura talapati turpuk ni Jamita on boi do idaonta sian angka ayat andorang turpuk on. Dung dibege Jesus naung dipisikhon si Herodes ulu ni si Johannes pandidi jala diboan tu boru ni si Herodias di atas pinggan borhat ma Jesus marparau tu sada luat na lungun punjung sasadasa. Boasa punjung sasadasa? Di bagasan turpuk on ndang apala didok alana, alai boi ma dohonon Jesus lao tusi ala na marsak do rohaNa ala naung dipamate parangan ni si Herodes si Johannes pandidi i jala naeng mangulon Ibana satongkin. Boasa pola dipamate si Johannes pandidi i?
Molo taida sian ayat andorang turpuk ni Jamita on di ayat 1-2 bindu 14, ala naung dibege raja Herodes do naung sar barita ni Jesus naung patupahon ulaon halongangan. Didok si Herodes ma tu angka naposona: Ibana do si Johannes pandidi i; naung hehe do i sian angka naung mate, umbahen na tapartupasa angka ulaon hagogoon. Dirimpu si Herodes do na patupa huaso hagogoon i si Johannes pandidi, hape Tuhan Jesus do na patupa hagogoon i. Ala memang nunga ditangkup si Herodes si Johannes laos diihoti jala dihurungkon. Jala dipisikhon ibana do ulu ni si Johannes pandidi i.
Dipamate ibana pe si Johannes Pandidi i ala dipaingot do si Herodes (ida Mateus 14:4), ala solo ni roha ni raja Herodes marnida boru ni si Herodias dongan saripe ni anggina si Pilippus. Pola maruari ibana marbagabagahon mangalehon manang dia pe sipangidoonna, ujungna dilehon raja Herodes ma ulu ni si Johannes pandidi di atas pinggan tu si Herodias.
Alai nang pe mamunjung Jesus sasadasa tu luat na lungun sai tangi jala manigor ditopot angka natorop i do Jesus. Marnida halak na mansai torop, jadi asi ma rohaNa mida nasida. Pandohan "asi ma rohaNa" patuduhon paboa tongtong do dipatuduhon Jesus asi ni rohaNa tu ganup jolma. Tung asi do roha ni Jesus marnida halak na marsahit, halak na male, halak na mauas, na loja jala na sorat. Ai didok Tuhan Jesus do di Mateus 11:28, "Ro ma hamu tu Ahu, hamu angka na loja jala na sorat, asa Hupasonang hamu." Diida Jesus do sihol nang holong ni roha ni natorop i na ro mandapothon Ibana. Angka na marsahit, hombar tu asi ni rohaNa dipamalum do. Angka halak na ro mandapothon Jesus jala uasan di hamamalum sian parsahiton, jumpangan parsaulian do sian Tuhan Jesus.
Di inganan halongonan i tung na so adong be boi luluan sipanganon ala naeng bot nama ari, nunga tung maol mangalului sipanganon di partingkian si songon i. Asi do roha ni angka sisean i tu angka natorop i, asa tung boi ma nian angka natorop i marsipanganon. Didok angka sisean i ma tu Jesus asa tung dipamuli ma nian angka natorop i asa laho nasida tu angka huta manuhor sipanganon. Di pingkiran ni angka sisean i, molo naung ro nasida mangihuthon Jesus, naung adong be do angka haradeon di nasida, isarana songon hepeng sipangkeonnasida laho manuhor sipanganon jala adong muse do pasti di angka luat i songon bohal sipanganon di angka partigatiga.
Alai marasing do alus ni Jesus tu angka sisean i, didok do tu nasida, "ndang pola laho nasida, lehon hamu ma nasida mangan!" Dialusi angka sisean i ma Jesus paboa holan lima roti dohot dua dengke sambing do adong dipeop nasida. Molo taida do sian bilangan ni roti dohot dengke i, boi dohonon holan sipanganon botari do i di angka sisean i dohot Jesus. Molo dohot do tu angka natorop i asa manganhon sipanganon i, ba hurang do i. Songon i ma pamingkirion hajolmaon ni angka sisean i.
Didok Jesus ma tu nasida asa diboan jala dilehon ma roti na lima i dohot dengke na dua i tu Ibana. Di haunduhon ni angka sisean i mangalehon sipanganon i tu Jesus, songon i nang haunduhon ni angka natorop i asa hundul di duhutduhut, tutu ma asi ni roha ni Jesus di angka natorop i, jala manjadi sipanganon na godang do. Ditiop Jesus ma roti na lima i dohot dengke na dua i, manaili ma Ibana tu ginjang laho mamasumasu. Na binahen ni Jesus on tudos do songon na binahen ni angka ama ni halak Jahudi di angka jabuna molo naeng marsipanganon, didok ma hata: "Pinuji ma Debata, Jahowa Debata Amanami, Raja ni portibi on, na manubuhon angka sipanganon sian tano." Marhite pasupasu ni Jesus di sipanganon i, gabe marlipat ganda ma, sian lima roti dohot dua dengke gabe godang do.
Dung i dibagi ma roti i, diparlehon ma tu angka siseanNa asa nasida ma na mangalehon tu angka natorop i. Di pamingkirion ni angka sisean i tung na so tolap do molo tung lehonon mangan angka natorop i, tusi do jumolo dipataridahon Jesus halongangan i, laos marhite nasida do didok Jesus asa diparlehon ma angka sipanganon i tu angka natorop i. Na so tarpatupa ni jolma alai tarpatupa Jesus do i.
Gabe mangan do luhut natorop i jala sahat tu na bosuran, jala adong dope ebaeba na lobi sahat tu sampulu dua ampang godangna. Bilangan sampulu dua manggombarhon hagogok na sun denggan (patudos Pilippi 4:19). Ulaon papunguhon angka ebaeba i ndang diulahon i di bagas roha na so parduli. Ala molo adong do roha na si songon i di angka ebaeba ni sipanganon di hajolmaon boi dohonon ndang manghalashon silehonlehon ni Tuhan i, jala boi do ala adong roha na si songon i mambahen gabe marpogos ma. Ai ndang dihalashon silehonlehon ni Tuhan i jala songon na so arga dibahen. Boi dohonon tung marlipat ganda do bilangan ni sipanganon i di angka sisean dohot Jesus, ai boi mangan lima ribu halak baoa so dohot dope dietong parompuan dohot angka dakdanak.
HAHONAAN
Marhite hatorangan ni turpuk ni Jamita di Minggunta sadari on dohot ojahan "Silehonlehon ni Debata do Sipanganon dohot Siinumon" boi ma taparsiajari jala tahaporseai di ngolunta:
Sipanganon dohot siinumon marharoroan sian Debata do. Di ayat 16 didok ingkon lehonon ni angka sisean i do sipanganon tu angka natorop i. Tontu parsuruon ni Jesus di turpuk on diida angka sisean i do i songon sada ulaon na so tarpatupa jala ndang tarpingkiran i. Songon dia ma ulaning bahenon mangalehon nasida mangan, ai gari nasida pe ndang na halak na marnampuna. Ai so adong be muse sipanganon siluluon di halongonan jala bot nama ari. Sian parsuruon ni Jesus on didok do tu angka sisean i asa patupa ulaon panghobasion tu angka jolma, i ma songon paradehon sipanganon di nasida. Tung boha ma bahenonnasida patupa panghobasion tu natorop i? Dalannasida songon patupahon panghobasion i marhite na mangalehon nasa na adong di nasida, i ma lima roti dohot dua dengke jala marhite na marhaunduhon nasida mangulahon parsuruon ni Jesus i.
Marhite ulaon panghobasion ni angka sisean i taida ma mutiha na arga. Na parjolo, i ma di na olo do nasida mangalehon na adong di nasida (berbagi). Molo olo hita mangalehon na adong di hita, ndang na gabe hahurangan manang habe suda sian na adong di hita i bahenon ni Debata. Alai molo olo do hita mangalehon na adong di hita, lam ganda do bahenon ni Tuhan i. Alai ingkon ingot do hita, ndang na mangalehon hita di bagasan roha asa dapotan godang hita laos godang ma talehon, ndang songon i na naeng dohonon ni turpuk on. Alai molo tung marsilehonlehon pe hita ingkon sian ias ni roha do, ndang na gabe mamereng tu bilanganna, godang manang ndang.
Na paduahon, huaso ni Jesus di hagaleon ni jolma. Jotjot do hita gabe so jala mandele ala so tolap hita mangulahon panghobasion lumobi ma mangalehon parbue ni na taula tu angka dongan na hurangan. Molo tarbatas jala otik na adong di ibana, adong ma na mandok: "Ndang boi dope au mangalehon tu dongan na hurangan." Hape songon di turpuk ni Jamitanta on di na otik pe marhuaso do Tuhan i mambahensa gabe marlipat ganda. Nian sai adong do jolma nampuna godang di ibana, alai ndang olo marsilehonlehon tu angka donganna, on ma na nidokna si holit mangging. Alai marsiajar do hita sian turpuk ni Jamita on amang/inang, nang pe sian lima roti dohot dua dengke, dipasupasu Tuhan do i gabe godang jala boi bosuran angka natorop i.
On ma na gabe patoguhon rohanta asa taulahon panghobasionta tu angka dongan jolma, lumobi ma di angka na hurangan. Marsilehonlehon hita songon hataridaan ni na parduli hita di angka dongan jolma jala songon tona ni Tuhan Jesus di hita na mandok: "lehon hamu ma nasida mangan!" Nang pe otik bilanganna, alai gabe godang do i bahenon ni Debata, molo talehon sian ias ni rohanta. Na otik i ndang totap gabe otik, alai sian na otik i gabe godang ma bahenon ni Debata. Ala ni i tahaporseai ma amang/inang sian Debata do nasa sipanganon dohot siinumon di hita. Taulahon ma ulaon panghobasion tu angka na hurangan, hinorhon ni i pasupasuon ni Debata ma hita. Amen. (al)
Posting Komentar