Jamita Partangiangan Epistel Minggu 3 Agustus 2025 Minggu 7 Dung Trinitatis tarsurat di buku Parjamita 1 ayat 12 - 14. Tapabagas ma pangantusionta taringot tu turpuk ni Jamita Partangiangan (Epistel) on. Hombar tu Almanak ni Hurianta dibahen ma ojahan ni Jamita Partangiangan (Epistel) "Gabe Jolma na Imbaru di Bagasan Kristus." Rap ma hita mangihuthon hatoranganna.
Pendahuluan
Nunga sadia umurta nuaeng? Tontu godang do naung tahilala denggan basa ni Tuhan i saleleng hita mangolu di tano on. Adong do i las ni roha nang habot ni roha, i do marganti sorin. Sian angka i adong do deba na boi taantusi alai adong do na so dapot di roha. Laos sian pengalaman i, godang do tong naung tapamanat dohot tasulingkiti (amati, selidiki) mantat sada parbinotoan na imbaru.
Alai aha ma na boi tahatahon manang tajamitahon sian pengalamanta i na gabe paimbaru roha dohot pangalaho ni hajolmaon? Di angka umur ni Raja Salomo, uju poso ibana disurathon ma buku "Angka Ende" (Kidung Agung), dung satonga umur, disurathon ma buku Poda (Amsal), jala di umurna hirahira 55 taon, disurathon ma buku Parjamita (Pengkhotbah), 36 taon ibana dung gabe raja.
Pengalamanna na martuhan i do disurathon ibana di buku Parjamita on. Nunga matua ibana hatiha i, di ujung ni ngoluna nama hira 4 tu 5 taon nari asa marujung, ai hira 59 taon do umurna (990-931 SM). Di ujung ni umurna disurathon jala dipasahat jamitana mandok: "Tung na laho salpu do luhutna, ninna parjamita i, alogo sambing do tutu luhutna i!" (Parjamita 1 : 2). Lungun na i tahe hajolmaon umbege jamita ni Raja Salomo, molo na laho salpu do sude, songon na mangeahi alogo sambing do hape jolma na di toru ni mata ni ari, tung aha ma jambar ni jolma?
Ndang adong na boi boanonta sian portibi on nang pe hita hian nampunasa uju di ngolunta. Atik pe i parbue ni na taula naung leleng tasari jala loja hita papunguhon i. Sude do i ingkon tading muse. Molo tung adong pe lohot di dagingta isara ni pahean parabiton tu udean i, alai buruk jala busuk do i muse di tano ni udean i. Sude do laho salpu, ndang adong na hot, i do jamita i di buku Parjamita on sian si Salomo, anak ni si Daud, raja di Jerusalem.
Alai nang pe songon i, adong do dihatahon parjamita i angka na so marisuang ulaon di ngolu ni hita jolma, angka dia ma i?
Pembahasan
Ringkot ni na Manulingkiti dohot Mangarisik (ayat 12-13a)
Dipatorang panurat i do paboa sahalak parjamita jala raja do ibana di Israel na toho (sedang) na manulingkiti dohot manarisiki. Lapatanna, hata na pinasahatna i ndang holan hata poda boti, cerita-cerita, hata ni paradaton manang falsafah budaya, alai mardonganhon Hata ni Tuhan. Tung mansai ringkot jala serius digeluti nang pe diboto ibana ulaon hangaluton do na manulingkiti. Ai ndang ulaon na mura mangarimangi dohot laho mangantusi hahomion ni Debata di parngoluon on. Alai tahe marhite i do gabe dapot pangantusion ibana taringot tu na martuhan, taringot tu angka na masa (peristiwa) di tano on, jala mangarimangi aha do arti ni hangoluan (Parjamita 4). Gabe dapot rohana; martingki (terbatas) do hape saluhutna, hajolmaon, gogona nang hagiotna, si nadonganna nang huasona, saluhut na di hasiangan on na martingki do (Parjamita 3). Saluhut na masa nuaeng, nunga hea masa i (Parjamita 1 : 4 - 9). Lam tau ma ibana paboa holan Tuhan i do na hot, jala ingkon sai di bagasan Tuhan i do hita asa mangolu. Ndang tarpangasahon hapistaran dohot gogo ni hajolmaon. Antong aha ma ulahononta asa unang marisuang ngolunta di portibi on? Marhite na manulingkiti dohot manarisik, dapot ma sian buku parjamita, on ma siulahononta:
Biar Mida Jahowa
Tarlumobi tu angka na umposo asa dipeop biar mida Jahowa, unang laho rohana mangulahon angka na sala dohot hajahaton, sotung gabe ro panolsolion dung matua. Sian pengalaman ni raja Salomo, bortik do panolsolionna dung matua. Jala dipangido ibana unang ma songon i nian angka na umposo muse. Nang pe laho roha ni na umposo (dolidoli) marlas ni roha jala dibahen sombu ni rohana, alai sai tong ma dipadao sian hajahaton ni sibuk (Parjamita 11 : 9 - 10) jala dipahot ma rohana biar mida Jahowa, dipangke ma tingkina mangaradoti angka tona dohot Hata ni Tuhan i (Parjamita 12 : 13 - 14).
Nang di saluhut jolma, asa sai tong adong biar mida Jahowa, i do mula ni las ni roha. Marisuang do huaso, harajaon, jabatan, hamoraon dohot angka hamaloon pe, molo so adong biar mida Jahowa. Ai parsatongkinan do tano on, saluhut jolma na di toru ni langit ndang tarbahenna palua dirina manang pangolu hosana. Ai didok do di Parjamita 12 : 13 - 14; "Pangarimpunan ni sude poda naung tabege, on do: Habiari Debata, jala radoti angka tonaNa, ai i do inana siingoton ni ganup jolma. Ai nasa parulaon ni jolma boanon ni Debata sogot tu paruhuman ro di saluhut na buni, nang na denggan nang na jat."
Marlas Roha Marroha Mauliate
Manang aha pe na dapot hita sian angka ulaonta, manang dia pe pasupasu, rezeki dipasahat Debata sipeoponta, tahalashon ma i jala tahamauliatehon. Ndang tareahi gabe di hita saluhut na di tano on angka arta dohot hamoraonna. Sotung tu haliluon jolma holan laho mangahut arta. Tahamuliatehon ma na adong i, pasupasu, keluarga, ulaon (pekerjaan) jala tanikmati ma sipanganonta na nilehon ni Tuhan i.
Marhite na manghamuliatehon si songon i gabe jumpang ma las ni roha jala boi tahilala paboa ndang marisuang be parngoluon on. Parjamita 3 : 12 - 13 mandok: "Dibahen i nunga tung hutanda, ndang adong na dumenggan di nasida, nda na marlas ni roha dohot na mambahen na denggan saleleng di ngoluna. Angkup ni i tahe manang ise jolma na mangan dohot na minum i dohot marnida na denggan marhite sian ulaonna, silehonlehon ni Debata do nang i."
Hangaluton ni Jolma na di Portbi on (13b)
Taboto do saleleng di tano on sai adong do hangaluton, i do jambar ni portibi. Jala ulaon manulingkit dohot mangarisik marhite hapistaran, i pe tong ulaon na borat jala pa ro hangaluton. Ndang na mura hape ulaon mangalului hahomion i, ai nang pe adong hapistaran ni jolma, alai ndada saluhut boi tardodo jala ndang saluhut boi diantusi jolma ulaon ni Debata, songon i dohot angka na masa tu ibana, isarana: loja, susa, marsahit, parungkilon, na hurangan, na male, na muas, nang parsaulian, lan na asing dope.
Antong di bagasan Tuhan i do jumpang hita hasonangan dohot angka laba ni ulaonta. Asa ndang marisuang ulaon ni angka na ro tu Tuhan i mangido gogo. Nang tu hita nuaeng, paboa na porsea hita di Jesus Kristus, taparhatopot do; "Umbalga do pasupasu ni Tuhanta sian angka hangaluton di portibi on. Ai naung ro do Jesus tu portibi on, manghamonanghon hita sian huaso ni portibi.
Na Laho Salpu do Saluhut na di Hasiangan on (ayat 14)
Ndang adong na hot, di pardalanan ni ngolu di portibi on, parsatongkinan jala marisuang do luhutna. Hata 'marisuang' di hata Heber i ma "hebel" lapatanna: uap, hosa, angka na parsatongkinan, na so berwujud. Jala nang pe digogo jolma i mangula ulaonna, alai jotjot do marisuang hasilna jala ndang marimpolahon angka na hot (abadi) alai doshon na mangeahi alogo.
Nang si Salomo, raja na sangap i, di angka perenunganna dohot sian na niidana di ulaon ni jolma; didok ibana di Jamita i, marisuang do mangalului hasonangan anggo dao jolma sian Tuhan i. Ai naung dihilalahon si Salomo do hamoraon, huaso, hasangapon bolon, ketenaran jala pola marlobilobi, hape mantat panolsolion do i di ibana ai marisuang jala si soada (hampa) do na masa di ujungna. Alai tong do diantusi ibana, holan ngolu di bagasan Tuhan i do na umuli. Antong tapahombar ma tu Debata, jala marhaimbaruon ma roha nang ulaonta, asa tung dapot parsaulian sian ulaon ni Tuhan.
Kesimpulan dan Refleksi
Holan ngolu di bagasan Tuhan i do na hot jala manongtong. Ndang tarpatupa hita di hasiangan on angka na manongtong ai doshon na mangeahi alogo do luhutna. Ala ni i unang ma gabe lilu hita sian dalan na sintong, holan asa manggulut na di hasiangan on, ai na laho salpu do luhutna i. Taringkoti ma na martuhan, taingot ma Sitompa hita tagan so ro dope angka ari hinamago (Parjamita 12 : 1). Tapaimbaru ma rohanta di bagasan Jesus mulai sian haposoonta asa tung jumpang hita laba ni haporseaonta, tapeop ma biar mida Jahowa dohot na marroha mauliate, gabe di hita ma ngolu na manongtong i. Amen.
Posting Komentar